Kan uyuşmazlığı anne adayının kan grubunun Rh negatif iken eşinin ise Rh pozitif olması ile meydana gelen bir durumdur. Bu tip bir durumla karşılaşan çiftlerin bebeklerinin kan grubu Rh (+) veya Rh (-) olabilir. Bebeğin kan grubunun Rh (-) olması herhangi bir sorun teşkil etmez ancak bebeğin kan grubu eğer Rh (+) olursa bu durum bazı problemlere yol açabilir.
Kan Uyuşmazlığı Neden Önemlidir?
Bebek ile anne arasında oluşan Rh uyumsuzluğunda eğer bebek pozitif ise hamilelik sürecinde ya da doğum esnasında anne kanı ile bebeğin kanı temas eder ve anne kanına bebek kanındaki eritrositler geçer. Anne kanına geçen bu eritrositler üzerinde bebeğe ait rh antijenleri vardır ve anne vücudu buna anti Rh antikoru üreterek yanıt verir. Bebek bu gebelikte herhangi bir zarar görmez ancak annenin bir sonraki gebeliklerinde eğer bebek Rh (+) kan grubuna sahip olursa ilk gebelikte anne karnında oluşan anti Rh antikorlar ikinci bebeğe geçer ve bebeğin kanında yıkım başlatır. Bunun sebebi annenin D proteini ile tanışmış ve bu proteine karşı antikorlar üretmiş olmasıdır. Bu durum annede güçlü bir savunma mekanizması oluşturmuştur bu da ikinci bebeğin zarar görme olasılığını artırır. Bebek anneye göbek kordonu yardımı ile akyuvar iletirken anne, daha önce vücudunda tanıştığı D proteinine karşı ürettiği antikorları yollar ve bu antikorlar bebeğin kan hücrelerinin parçalanmasına yol açabilir.
Kan Uyuşmazlığı Belirtileri
Kan uyuşmazlığı durumunda eğer bebek bu durumdan etkilenmiş ise anneden geçen anti-Rh lar bebeğin kan hücrelerinin parçalanmasına ve çökmesine sebep olur. Bu durum bebekte anemi adı verilen toplumda kansızlık olarak bilinen hastalığın oluşmasına yol açar. Bu duruma bağlı olarak bebekte anemi sonucu kalp yetmezliği ve vücut boşluklarında biriken sıvıya bağlı olarak ultrason esnasında hidrops adı verilen bir durum tespit edilir. Hastalığın şiddetine ve yok olan kan hücresi sayısına bağlı olarak bebekte sarılık, zeka geriliği, anne karnında ölüm de dahil olmak üzere birçok problem gözlenebilir.
Kan Uyuşmazlığı Tedavisi
Kan uyuşmazlığında öncelikli amaç annenin Rh pozitiflere karşı antikor oluşturmasını engellemektir. Bunu engelleyebilmek için kan grubu Rh(-) eşi Rh (+) olan gebelere 28. haftada anti-D iğnesi yapılması önerilir. Uyuşmazlık iğnesi olarak da bilinen bu iğne doğumdan sonra bebeğin kan grubu pozitif ise ilk 72 saat içinde yeniden yapılmalıdır.
