Dış gebelik (ektopik gebelik), döllenmiş yumurtanın rahim içine değil, rahim dışı bir yere yerleşmesi sonucu oluşur. En sık fallop tüplerinde görülen dış gebelik, tüpler dışında; yumurtalıkta (ovaryen gebelik), karın içerisinde (abdominal gebelik), rahim ağzında (servikal gebelik) da olabilir.
Dış Gebelik Nasıl Olur?
Normal şartlarda döllenen yumurta, fallop tüplerinden ilerleyerek rahmin içine yerleşir. Eğer bu tüpler farklı sebeplerden ötürü hasarlı ya da tıkalı ise döllenen yumurta daha fazla ileriye gidemez ve rahme ulaşamaz. Bulunduğu yerde tutunarak orada gelişmeye başlar. Ancak fallop tüpleri, bebeğin büyüyüp gelişebileceği kadar geniş bir alan olmadığı için, gebelik normal şekilde ilerlemez. Eğer anne adayının dış gebelik yaşadığı fark edilmezse embriyo ait olmadığı bir yerde büyüyerek fallop tüplerinin aşırı esnemesine, esneme sonucu patlamasına ya da damar yırtılmasına yol açabilir. Bu olay sonucu tüpler ağır hasar alarak karın ağrısı ve fazla kanamaya yol açabilir bu durum da anne adayını ölüme kadar götürebilir.
Dış Gebelik Kimlerde Daha Fazla Görülür?
- Daha önce dış gebelik yaşamış kişilerde,
- Tüplerinde yapışkanlıklar olan kişilerde,
- Sigara içenlerde,
- 35 yaş üzerinde hamile kalanlarda,
- Salpenjit (PID) hastalığı geçirenlerde,
- Yumartalık kistleri ve myomları olanlarda,
- Birden fazla kürtaj olanlarda,
- Infertilite tedavisi görenlerde,
- Doğuştan tüplerinde sorun olan kişilerde dış gebelik görülme ihtimali yüksektir.
Dış Gebelik Belirtileri
Dış gebeliğin belirtileri tıpkı erken gebelik belirtileri gibidir. Adetin gecikmesi, mide bulantıları, gebelik testinin pozitif çıkması gibi durumlar normal gebelik ile aynıdır bu yüzden dış gebeliğin fark edilmesi güçleşir. Ancak zamanla karın, pelvis, omuz veya boyun bölgesinde gelip giden ve yoğunluğu değişebilen ağrılar, anormal vajinal kanama, halsizlik, baş dönmesi, baygınlık hissi gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtilerin görüldüğü aşamada dış gebelik tüpü yırtmış, iç kanamayı başlatmış aşamada olabilir ve bu durumda hastanın hayatını tehlikeye atabilir.
Dış gebeliğin kesin teşhisi rahim içinde olması gereken gebelik kesesi ve fetusun başka yerde gözlemlenmesi ile konur. Fakat bu durum bazen zor olabilmekte ve zaman alabilmektedir. Teşhis için anne adayına seri gebelik testi, transvajinal ultrason ve diagnostik laparoskopi uygulanabilmektedir.
Dış Gebeliğin Tedavisi Nasıldır?
Dış gebelik oluştuktan sonra bebeğin tekrar rahimde olması gereken yere ulaşması malesef mümkün değildir. Dış gebelik tedavisinde 3 yöntem vardır. İlki bekle gör yöntemidir. Bu yöntemde vücut dış gebelik materyalini kendi absorbe eder ve hastaya girişim yapmaya gerek kalmaz. Diğer yöntem ise Metotreksat isimli ilacın kas içine enjeksiyon şeklinde uygulanmasıdır. Bu iki yöntemin başarısız olduğu durumlarda ya da bir yırtılma ve iç kanama durumu mevcutsa cerrahi gerekebilmektedir. Uygun koşullar mevcut ise cerrahide laparoskopi tercih edilmektedir.
Özetle dış gebelik, anne hayatını tehdit eden önemli durumdur. Adet gecikmenize eşlik eden karın ağrısı ve vajinal kanamanız varsa doktorunuzla irtibata geçmeniz gerekecektir.
Gebeliğin olması gereken yerde oluştuğu, sağlıklı bir gebelik süreci dilerim…
