Servikal yetmezlik nedir?
Rahim ağzının, hamileliğin devamını sağlayamayacak yetersizlikte olması durumuna servikal yetersizlik denir. Serviks yani rahim ağzı, rahmin vajinaya açıldığı noktadır. Normal ve sağlıklı bir gebelikte rahim ağzı kapalıdır ancak serviks yetmezliği yaşanan durumlarda rahim ağzı normal olması gereken açıklıktan çok daha geniş bir açıklığa sahiptir. Bu gibi bir durumda serviks güçsüzleşir ve henüz doğum sancıları başlamadan açılmaya başlar. Servikal yetmezlik genellikle gebeliğin ikinci 3 ayında yani 18- 22 hafta arasında görülür ve uygun bir tedavi yöntemi uygulanmazsa çoğunlukla düşük ile sonuçlanır.
Rahim Ağzı Yetmezliği ( Servikal Yetmezlik ) Tanısı Nasıl Konur?
Rahim Ağzı Yetmezliği tanısı genellikle geriye yönelik olarak konur. Gebeliğin 18- 22 haftaları arasında herhangi bir ağrı hissedilmeden önce rahim ağzı genişler ardından su kesesi açılır ve düşük gerçekleşir. Tüm bunların takibinde gebelik sonlanır. Bunun dışında ultrason aracılığıyla serviks boyu ölçülerek beklenenden kısa olup olmadığı da kontrol edilebilir.
Rahim ağzı yetmezliğinin genelde tam olarak neden gerçekleştiği bilinmez. Anne adayının daha önce konizasyon geçirmesi, rahim ağzı bağ dokusununun yetersiz olması ve uterin anomaliler servikal yetmezlik risk faktörlerinden başlıcalarıdır.
Servikal Yetmezliğin Tedavisi
Servikal yetmezlik tedavisi için yapılan cerrahiye serklaj denir. Serklaj tedavi yöntemi ile serviks açıklığı normal sınırlar içerisine alınır ve bu sayede erken doğum riski önlenerek rahim ağzı hamileliğin sonuna dek kapalı olarak tutulmaya çalışılır. Serviks sanki bir torba ağzıymış gibi büzülerek, rahim ağzını kaplayan bir dikiş ile bağlanır. Serklaj genellikle hamileliğin 12. ve 14. haftalarında uygulanır.
Serklaj Hangi Durumlarda Yapılır?
Amerikan Obstetrik ve Jinekoloji Cemiyeti’nin 2014 yılında yayınlamış olduğu kriterlere göre;
- Daha önce 2. Trimesterda ağrısız servikal yetmezliğe bağlı düşük, ya da daha önce servikal yetmezliğe bağlı serklaj atılmışsa
- Gebeliğinin 2. Trimesterında ağrısız rahim ağzının açılması (acil serklaj)
- Daha önce preterm doğum öyküsünün olması ve 24. Gebelik haftasından önce servikal uzunluğun 25 mm altında olması
Serklaj Hangi Durumlarda Yapılmaz?
Serklaj;
- Aktif doğum evresi başlamış ise
- Amniyos suyu gelmiş ise
- Rahim içinde enfeksiyon var ise
- Fetal anomali saptanmış ise yapılması sakıncalıdır.
Serklaj Yapıldıktan Sonra Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?
Servikal yetmezlik tanısı konup serkaj işlemi uygulandıktan sonra bazı semptomlar görülebilir. 38 derecenin üzerine çıkan ateş, serklaj sonrası ritmik bir şekilde gelen sancı ve kasılmalar, amniyon sıvısının gelmesi, kötü kokulu yeşil ve gri renkte vajinal akıntı oluşması, vajinal kanamanın anormal bir fazlalıkta gerçekleşmesi, bulantı ve kusma gibi durumlarda mutlaka zaman kaybetmeden doktorunuza başvurmalısınız.